Decisión

Se temos en conta as previsións da maioría das enquisas e sobre todo a última do CIS de hoxe mesmo, resulta realmente sorprendente que Podemos Galicia, que se presenta lexitimamente ás elecciones ao Parlamento da Galiza por todas as circunscricións, se empeñe en correr o risco de acadar uns resultados malos ou incluso moi malos, por baixo mesmo da opción de ultradereita, e que consecuentemente quede fóra do Parlamento, so para tratar de manter o pulso con Sumar Galicia, á cal tampouco se lle auguran uns resultados aceptables, se ben non tan malos comos os desta, pero en todo caso insuficientes para ter unhas expectativas claras de entrar no Parlamento galego.

Semella que o obxectivo principal sexa só o feito de presentarse para tratar de perxudicar á outra opción e non o de contribuír, cos sus votos, a cambiar drásticamente a xestión política, social, económica e cultural da Xunta de Galicia.

O votante de Podemos Galicia  sabe, ou debera saber, que co seu voto só testemuña a súa opción con respecto á competecia con Sumar Galicia, o cal é moi lexítimo, pero que non vai ter repercusión algunha no obxectivo de contribuír a cambiar a cor política do goberno galego.

Mais se por acaso ese fose o seu obxectivo podería presionar para que a súa organización política renunciase ás súas candidaturas para así concentrar o voto en outras opcións que sí poden acadar este obxectivo e con elo, ademais de mostrar xenerosidade e altura de miras, protexeríase de ter que mostrar o apoio real que ten entre o electorado galego neste momento, coas consecuencias negativas que pode ter para o que parece o seu obxectivo diana próximo que son as eleccións ao Parlamento europeo.

Razón tiña o seu antigo líder desa formación política cando inmediatamente antes do inicio da campaña electoral recomendou que se votase por la opción do BNG por máis que, e dado o empecinamento en presentarse, tivese que rematar dando o seu apoio á candidata de Podemos, se ben cun entusiasmo digamos que comedido.

Eu aínda non descarto que se recapacite e que se retiren as súas candidaturas por ser esta a opción menos mala de cara o xerar un clima de confianza de cara ás súas expectativas nas eleccións ao Parlamento europeo. Lembremos que nas do ano 2014, que supuxeron a presentación desta forza política, acadou un resultado moi meritorio con 5 actas. Agora, nas de 2024, poden acadar un resultados que permitan unha ou dúas actas pero todo esto pasa, entre outros moitos factores, por non ter que evidenciar a súa debilidade nas eleccións do vindeiro 18 de febreiro na Galiza.

 

Clube Nacionalista "Alén Nós"

Se mal non lembro e os meus apuntamentos non me enganan, a primeira conferencia do extinto Clube nacionalista "Alén Nós" tivo lugar o 5 de novembro de 1987 no salón nobre do Hotel Haraguaney de Santiago de Compostela. Foi impartida por D. Xosé Luis Franco Grande e levaba por título: "É posible aínda Galicia?" Pasaron xa máis de 36 anos e, infelizmente, a pregunta segue a ser pertinente.

Repasando os meus apuntamentos vexo que naquela altura o conferenciante salientaba tres problemas graves que ensombrecían o futuro de Galicia. A saber:

• A supervivencia da língua
• A grave destrución e agresión ao medio ambiente e a desfeita do medio físico
• E, por fin, a falta de suficiente representación política no ámbito estatal

Pois ben, calquera destes tres aspectos seguen cabalgando pola política galega, xunto a outros que daquela aínda estaban digamos que "controlados" ou aminorados: deterioro da sanidade pública, medios de comunicación públicos "orientados" cando non claramente manipulados por intereses que nada teñen que ver coa súa función primixénia, descenso demográfico, destrución do tecido produtivo, explotación abusiva dos recursos naturais, dependencia... 

Quizáis as transcendentais eleccións autonómicas do vindeiro domingo, 18 de febreiro, poidan supoñer un punto de inflexión no tratamento e solución de todos estes aspectos que, de non ser afrontados cunha clara e decidida política que crea no país, ameazan con aniquilar a súa personalidade política. 

Para elo cumpriría que, entre outros, e como dixo o conferencia naquela altura, o carácter fortemente reaccionario que tiñan os emigrantes galegos retornados que posuían algunha propiedade (licencia de taxi, un bar, un piso, un pequeno negocio,...) fose atemperado co paso destas décadas cara a unha visión máis aberta e solidaria co seu vencello e os seus ancestros. 

Quero crer que o traballo social, cultural e político das forzas soberanistas durante todos estes anos non caera totalmente, para este e outros colectivos, en saco roto. Sobre as 22:30 horas do vindeiro domingo habémolo saber.

La transparencia: una premisa básica del Gobierno Abierto

Según la RAE, un gobierno transparente es un gobierno claro, evidente, que se comprende (se entiende su acción de gobierno) sin duda ni ambigüedad.
La transparencia forma parte de los cinco grandes ejes del compromiso de los Gobiernos Abiertos que son: colaboración, participación, transparencia, rendición de cuentas y formación.

La transparencia es la cualidad más importante del Gobierno Abierto no en vano se relaciona estrechamente con el proceso de canalizar la publicación de la información en poder de los gobiernos y las administraciones públicas. Para ello, en su día, se ideó la construcción de un portal web que recibió el nombre de Portal de Transparencia.

Tal como se recoge en la Ley 19/2013, de 9 de diciembre, de transparencia, acceso a la información pública y buen gobierno, la implantación de una cultura de transparencia impone la modernización de la Administración, la reducción de cargas burocráticas y el empleo de medios electrónicos para facilitar la participación, la misma transparencia y el acceso a la información.

En la mencionada ley se extiende la transparencia a toda la actividad de todos los sujetos que prestan servicios públicos o ejercen potestades administrativas.

En definitiva reforzar la transparencia de la actividad pública debe ser un objetivo irrenunciable a cualquier gobierno que desarrolle su acción bajo el paraguas del concepto de gobierno abierto.

Traté de visualizar estas ideas, y algunas otras, en la infografía que presento a continuación:

Luces, adornos e felicidade.

• O Nadal. Puntual sempre. Cansino, reiterativo, inevitable.

• Sigo impresionado pola publicidade dunha gran cadea de grandes almacéns. Pretende que a xente se endeude, solicitando un préstamo, para mercar adornos, agasallos, alimentos e todo tipo de enseres, artiluxios e caralladas propias deste tempo. Consuma vostede en cousas necesarias e noutras perfectamente prescindibles, sexa feliz adquirindo produtos e servizos perfectamente superfluos. O que importa é a conta de resultados. A felicidade e o interese polas persoas só importa en tanto en canto estas consuman, se non o fan non poden acadar a felicidade. Así de simple, así de mintireiro. Mais, non faga caso. Consuma vostede o que sexa mester para si, non para os demais, adquira o que precise para si e os seus pero nen un obxecto ou servizo máis. Non se deixe engaiolar, non se escravice, non se embruteza. Reflexione, matine se realmente eso que lle propoñen lle convén a vostede ao mais ben lle favorece a eles. Lembre: dicir e asumir a afirmación "no meu comportamento como consumidor mando eu" é acadar un exercicio de soberania e liberdade que o fará máis digno, máis sabio e máis feliz, na medida do posible, sen enganos, sen artimañas, sen quenta mentes.

• A lotería de Nadal goza de boa imaxe. Aproveita a oportunidade da celebración festiva e da tradición e lanza o seu anzó. Ademais ofertan a posibilidade de poder cobrar o premio o mesmo día do sorteo. Como se ese fose o problema! O meu problema e, quizáis o dalgún de vostedes, é a sensación de que nos tomen por incautos. Digámolo xa: este sorteo, chamado de Nadal, é o pior do ano con diferenza desde o punto de vista da probabilidade, xa de por si moi baixa, de que toque algún premio. Ah! pero... e a ilusión, dirán algúns. Certo. A ilusión é moi importante, mais pode ulisquearse de outras formas, acadarse por outros camiños, experimentarse de outra forma, menos mentireira, menos consumista, menos alienante.

Axuste de mínimos cadrados

Cando todo semella que no país veciño vai ser posible a formación dun goberno formado polo Partido Socialista de Portugal con apoio parlamentar de formacións tan diferentes a este e entre si, como son o Bloco de Esquerda e o PCP, (e os que coñezan minimamente a política portuguesa saberán que isto, de concretarse, vai supoñer un cambio histórico na política de alianzas) aquí, na Galiza, seguimos sen avances significativos, mais ben todo o contrario, acerca da posibilidade de artellamento dunha candidatura única cara ás vindeiras eleccións xerais do 20 de decembro.

A pesar do clamor de plataformas e colectivos e do chamamento de importantes sectores da sociedade galega para que se presente unha única opción de esquerdas, coa máxima pluralidade posible, os que teñen o poder de decisión non rematan de pór enriba da mesa os medios, os mecanismos e as vontades para conquerir tan ansiado obxectivo.

Tan difícil é acordar un programa de mínimos co que presentarse diante do electorado? Tan complicado é axustar as diferentes sensibilidades e pactar un conxunto de medidas e actuacións aínda que sexa aplicando o chamado método de mínimos cadrados? (é dicir, tomando os puntos nun plano como análogos ás principais directrices dos diversos programas electorais, axustar a recta, que sería o programa pactado, de tal forma que pase pola maior cantidade de puntos posible e, de non selo, alomenos que o seu trazado non se afaste moito da maioría deles)

Quizáis non estea de máis lembrar neste momento que os partidos, agrupacións, coalicións e/ou federacións políticas non son máis que instrumentos, todo o valiosos que se queira pero ferramentas ao fin, para levar á práctica políticas que termen do país para mellorar o benestar e a calidade de vida das persoas e que estas poidan aspirar á procura da felicidade, polo camiño que cada quen teña a ben seguir. De nada vale crer, lexitimamente, que se posúen e se teñen gardadas as esencias máis nucleares do país cando este esmorece paseniña mais inexorablemente e mostra xa sinais claros de precisar atención urxente.  

Se realmente sabemos diferenciar o substancial do accesorio, o importante do secundario, aínda temos tempo, non moito ben é certo, para reflexionar e actuar en consecuencia. Acho que os vellos loitadores, os devanceiros, o demandan e o merecen.

 

O busílis da questão

O enésimo artigo sobre a educación, menciona temas recurrentes que, infelizmente, non rematan de perder actualidade. 

Cando está a punto de iniciarse o debate nas Cortes da última reforma, a LOMCE, lei que se sumará a unha xa longa lista desde a restauración política que deu lugar á Constitución de 1978:

Lei Orgánica de Estatutos de Centros Escolares (LOECE)	1980
Lei Orgánica del Derecho a la Educación (LODE)	1985
Lei de Organización General del Sistema Educativo (LOXSE)	1990
Lei Orgánica de Participación, Evaluación y Gobierno de los Centros Docentes (LOPAG)	1995
Lei Orgánica de Calidad de la Educación (LOCE)	2002
Lei Orgánica de Educación (LOE)	2006

é o momento de facer unhas brevísimas consideracións sobre certos aspectos aínda pendentes. Fagámolo a modo de preguntas non sei se inocentes, retóricas ou mesmo inxénuas:

1. É certo que a xeneralidade dos estudantes universitarios confórmase só con estudar, para repetir canto máis fielmente mellor, uns apuntes pechados e acotados e, o que é peor, a gran maioría do profesorado é este o sistema que alienta, promociona e esixe?
2. É certo que ler libros, artigos e traballos de diferentes orientacións e escolas, para poder criticalos e elaborar propostas argumentadas é unha práctica minoritaria entre os nosos estudantes do ensino medio e universitario?
3. É certo que os sistemas para seleccionar aos funcionarios das Administracións públicas, en base a criterios de igualdade, mérito, capacidade e publicidade, segue copiando hábitos, procedementos e prácticas do século XIX, baseados na exercitación da memoria, notable función do cerebro mais non a única nen necesariamente a máis importante, e que implican que os aspirantes pasen varios anos da súa vida agochados do mundanal ruído, nestes tempos vertixinosos nos que nun ano hai máis cambios, en todos os aspectos, que en 20 ou 30 anos dos séculos anteriores?
4. Segue tendo sentido que parte dos sistemas de selección se baseen en recitar fielmente un tema de entre 100, 200, 300,..., cual máquina programada, nun tempo determinado para poder optar a unha praza de funcionario público?
5. Segue sendo admisible que, en moitos casos, se poida traspasar felizmente a barreira dos procesos de selección sen ter demostrado uns mínimos coñecementos e destrezas no manexo das tecnoloxías da información e da comunicación?

Non sigo, esto xa me soa a demasiado obvio.

Agora é o momento

Pois si, agora é o momento de axustar cos diferentes candidatos (si, é curioso, os das principais forzas políticas son todos masculinos) ás eleccións ao Parlamento de Galicia o que pensan facer en determinados temas, que adoitan considerarse "menores", en caso de que resulten gañadores e gobernen. Digo temas menores sen moita convicción xa que ás veces convértense en "maiores" en función de determinadas circunstancias (un destes temas aparentemente amorfo e sen importancia, aparecido nos últimos días de campaña, foi extremadamente importante no resultado final das pasadas eleccións por mor do desprezo duns, (ah! "la gouche divine"), a manipulación doutros e o despiste xeral de quen estaba obrigado a respostar a un leque de medias verdades e terxiversacións graves). 

En todo caso, e para tranquilidade persoal, eu gostaría preguntarlle aos señores candidatos, agora que podo e sei que de seguro estarán receptivos a elo, a súa consideración e postura sobre os seguintes aspectos e cuestións que ás veces non se reflicten como deberan nos respectivos programas electorais ou ben a súa referencia está agochada e disimulada en oscuras xeneralizacións e tópicos ao uso que non comprometen a case que nada. Son, sen ánimo de exhaustividade, os seguintes:

1. Medidas, acordos e propostas para mellorar e ampliar a democracia participativa en períodos non electorais.
• Ampliación e mellora da medida de iniciativa lexislativa cidadá
• Introdución dun mecanismo de participación no debate e elaboración das diferentes normativas
• Asistencia ás comisións parlamentares baixo certos supostos coa posibilidade de facer preguntas aos comperecentes
2. Actuacións que garantan o cumprimento do programa electoral. Establecer un compromiso de demisión en caso de incrumprimento grave (haberá que pensar ben o que se escriba e prometa e non será válido o recurso á herdanza recibida ou a imperativos da realidade para non poder levalo á práctica: se un non é quen de cumprir o programa co que se presentou ten que presentar a demisión toda vez que debe entenderse que o voto é para cumprir dito programa, non para avalar calquera outro tipo de política).
3. Aumento da transparencia e do acceso aos expedientes da administración. Información ampla e clara á cidadanía sobre diversos temas dos diferentes sectores da administración. Arbitrar un mecanismo de participación cidadá nas principais mesas de contratación públicas establecendo os canles necesarios para facelo efectivo.
4. Compromiso preciso e inequívoco de que en caso de que un xuíz ou xuíza impute un delito a un membro do goberno, alto cargo do mesmo ou deputado/a do Parlamento, presentará inmediatamente a demisión, con independencia da presunción de inocencia e das garantías de defensa que o asistan. (que o concernido exerza no seu día, se é do caso, as accións que lle correspondan contra quen truncou a súa carreira política sen ter motivos e probas suficientes para condenalo por aquelo do que se lle tiña acusado)
5. Utilización do parque móbil oficial. Delimitar claramente quen, e baixo qué circunstancias, vai facer uso do coche oficial. Semella oportuno e exemplar, nos tempos que corren, que só o Presidente da Xunta, Presidente/a do Parlamento e, quizáis, Conselleiros/as, deban ter acceso a este tipo de servizo. Ben sabido é que antes de ir para os cargos os señores e as señoras candidatos/as sabian, na imensa maioría dos casos e, do contrario, hai transporte público, conducir. Non se comprende ben por qué motivo non puideran seguir facéndoo.
6. Políticas a seguir de cara ás subvencións. Cómpre saber qué tipo de sectores e actividades, e baixo qué condicionantes e/ou circunstancias, van ser obxecto de subvención. Seguiranse a dar axudas públicas ás empresas propietarias dos medios de comunicación? En caso afirmativo con qué criterios e cuantía? Cómo se regulará a publicidade e propaganda encuberta baixo a sinatura de convenios varios para dar cobertura informativa a depende de qué tipo de actos? É importante, tamén, aumentar o control público sobre o detino final destas axudas e vixilar que se cumple o estipulado ao respecto na lexislación.
7. Ampliación e mellora da declaración de bens dos membros do goberno e do Parlamento, ampliando esta obriga aos altos cargos.
8. Establecemento dun sistema retributivo máis claro e transparente con información pública das nóminas dos membros do gobernos, deputados/as e altos cargos. O cidadán que paga debe coñecer a cuantía e os conceptos daquelo co que contribúe.
9. Crear a figura de "titoría" cidadá por parte dos políticos elexidos. Os/as deputados/as do Parlamento terian de reservar unha hora mensual da súa dedicación parlamentar para recibir aos cidadáns pertencentes á circunscrición pola que acadou a súa acta de deputado/a, que mostrasen o seu interese en determinado tipo de actuacións e traballos nos que estivese a intervir o/a parlamentario/a.
10. Medidas políticas, económicas e sociais que se levarán a cabo para tratar de impedir que non se rache o Contrato social así como, eventualmente, aquelas outras que puidesen melloralo.

Agora é o momento de axustar, controlar e esixir estas e outras cuestións. Dentro dun mes, deberíamos sabelo, xa será tarde. Daquela só poderemos "tirarlle do aire".